Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”), Adalet Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından 6 Ağustos 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik, aşağıda sayılan makamların idarî işlemleriyle, yargılama ve yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesine dair usul ve esasları belirlemek amacıyla düzenlenmiştir:
- Bölge adliye mahkemesi başkanlığı, başkanlar kurulu, daireleri, Cumhuriyet başsavcılığı ve adalet komisyonu.
- Adlî yargı ilk derece mahkemesi, hâkimliği, Cumhuriyet başsavcılığı ve adalet komisyonu.
Bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen hususlara ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır:
- Tutulacak kayıtlar, kartonlar.
- Yapılacak idarî işlemler.
- Yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi.
- Bu işlemlerde UYAP’ın kullanılması.
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun uygulama alanı.
Yönetmelik’te düzenlenen önemli hükümlerden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Basit yargılama usulünde, dava ve cevap dilekçeleri fiziki ortamda verilebileceği gibi UYAP Bilgi Sistemlerinde yer alan dava ve cevap dilekçesi formları doldurulmak suretiyle de verilebilir (Yönetmelik’in 198. maddesi).
- Dava ve cevap dilekçesi formlarının elektronik ortamda verilebilmesi için güvenli elektronik imza sahibi olunması gerekir. Aksi hâlde dava ve cevap dilekçesi formları elektronik ortamda doldurulduktan sonra alınacak çıktısı el ile imzalanır.
- Mahkeme, tarafların rızası olmak şartıyla, kendilerinin veya vekillerinin, SEGBİS ya da benzeri sistemlerle aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden duruşmaya katılmalarına ve usul işlemleri yapabilmelerine izin verebilir (Yönetmelik’in 218. maddesi).
- Tarafların rızası olmak kaydıyla, mahkeme tanığın, bilirkişinin, uzmanın veya bir tarafın dinlenilmesi esnasında başka bir yerde bulunmalarına izin verebilir. Dinleme, SEGBİS veya benzeri sistemler vasıtasıyla ses ve görüntü olarak aynı anda duruşma salonuna nakledilir.
- Yemin edecek taraf, mahkemenin bulunduğu yerden başka bir yerde oturuyor ise SEGBİS veya benzeri sistemler vasıtasıyla aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yolu ile yemin icrası mümkündür.
- Kimlik tespiti ve dinleme işleminin yapıldığına dair UYAP Bilişim Sisteminde veya zorunluluk nedeniyle haricen tutulan tutanak, dinleme işlemi sırasında hazır bulunan tüm ilgililerce duruma göre güvenli elektronik imza ya da el ürünü imza ile imzalanır. Tutanakta yer alması gereken hususlar aşağıda belirtilmektedir:
- Dinlenenlerin ad ve soyadları.
- Dinlemenin başlangıç ve bitiş zamanı.
- Dinlemenin süresi.
- Hazır bulunanlar.
- Varsa sunulan deliller.
- Elektronik ortamdaki tutanak aynen, fizikî olarak tutulan tutanak ise taranıp, güvenli elektronik imza ile imzalanmak suretiyle dinleme talep eden makama UYAP üzerinden gönderilir. Belge asılları mahallinde saklanır.
- SEGBİS veya benzeri sistemlerle duruşmaya katılan tarafların beyanlarının imzalanması gerektiğinde, dinlemenin yapıldığı yer mahkemesince talepte bulunan mahkemece tutulan tutanağın bir çıktısı alınarak imzalatılır, imzalanan tutanak tekrar elektronik ortama aktarılır ve tutanağın aslı mahkemesine gönderilir.
Yönetmelik metninin tümüne bu linkten ulaşabilirsiniz.
