Anayasa Mahkemesi, başvurucunun iddiasını kabul ederek ilk derece mahkemesinin sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davasında yemin delilini kullanma hakkını tanımaması nedeniyle silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiği yönünde karar verdi.
Başvurucu, aleyhine açılan alacak davasında ilk derece mahkemesinin (“Mahkeme”) delilleri yanlış değerlendirdiğini, yetki itirazı ve yemin teklifinin dikkate alınmadığını, tahkikatın bittiği bildirilmeden ve sözlü yargılama için gün verilmeden yargılamanın sonuçlandırıldığını, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek Anayasa’da yer alan âdil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüş; yeniden yargılama ve tazminat talebinde bulunmuştur.
Anayasa Mahkemesi, yargılama sırasında yemin delilini kullanma hakkının verilmemesi iddiası ile bağlantılı olarak hakkaniyete uygun yargılanma hakkının alt unsuru olan silahların eşitliği ilkesi kapsamında başvurucunun iddialarının değerlendirilmesini uygun görmüştür.
Başvurucuya karşı açılan alacak davasının konusunun çek bedellerinin mükerrer ödenmesi nedeniyle fazladan ödenen bedelin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi talebi olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkeme’nin davayı Mülgâ Borçlar Kanunu’nun 88. maddesi uyarınca dava konusu çeklerin ihtirazi kayıt ileri sürülmeksizin davalı/alacaklı tarafından bankaya iade edilmesinin davacının haricen ödemede bulunduğu iddiasına uygun bir karine oluşturması sebebiyle kabul ettiği anlaşılmaktadır. Başvurucu yargılama esnasında bahsi geçen karinenin aksini ispat etmek için yemin deliline dayanacağına belirtmesine rağmen Mahkeme bunu dikkate almadan karar vermiştir.
Anayasa Mahkemesi, esasen somut olay açısından yeminin, davanın çözümüne yararlı olup olmayacağı ve sonuca etki edip etmeyeceği hususlarında değerlendirme görevinin Mahkeme’ye ait olduğunu belirtmiş ve yemin delilinin niteliği, işlevi ve doğuracağı sonuçlar dikkate alındığında Mahkeme’nin yemin talebiyle ilgili hiçbir değerlendirme yapmadan yargılamayı sonuçlandırması nedeniyle delilleri kullanmada eşitliğin sağlanması ilkesine aykırı hareket edildiği ve taraflardan birinin deliline üstünlük tanınmak suretiyle başvurucu aleyhine eşitsizlik meydana getirildiği ve söz konusu uygulamanın yargılamanın bütününü âdil olmaktan çıkaracak şekilde etkilediği sonucuna ulaşmıştır.
Anayasa Mahkemesi kararında yargılamaya etkin katılım hakkı ile çelişmeli yargılama ilkesi ve âdil yargılanma hakkının somut görünümü olan silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiği iddiasını kabul etmiş ve yeniden yargılanma yapılmasına karar vermiştir.
Bu linke tıklayarak Anayasa Mahkemesi kararının tam metnine ulaşabilirsiniz.