6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’a (“Kanun”) 21 Mart 2018 tarihinde eklenen 29/A maddesi, internet ortamından radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin sunumuna, bu hizmetlerin iletimine, internet ortamından medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmecilerine de yayın iletim yetkisi verilmesine; söz konusu yayınların denetlenmesine ve maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (“RTÜK”) ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından müştereken çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceğini hüküm altına almıştı (detaylı bilgi için lütfen tıklayınız).
Bu kapsamda, RTÜK ve BTK tarafından ortaklaşa hazırlanan Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik Taslağı (“Taslak”), 27 Eylül 2018 tarihinde RTÜK’ün internet sitesi üzerinden kamuoyuyla paylaşılmıştır.
Taslak Kapsamındakiler
İnternet ortamından sunulan radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetleri ile bu yayın hizmetlerini sunan özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşları ve bu yayın hizmetlerinin iletimini sağlayan platform işletmecileri Taslak kapsamında tutulmuştur. Buna karşılık, bireysel iletişim hizmetleri, yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş platformlar ve yer sağlayıcılar ise Taslak’ın kapsamı dışındadır.
Lisans ve Yetkiler
Taslak’ta internet üzerinden yayın yapılabilmesi için alınması gereken lisans ve yetkilere dair öne çıkan düzenlemeler aşağıdaki gibidir:
- Yayın hizmetlerini internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılarının RTÜK’ten radyo yayını, televizyon yayını ve isteğe bağlı yayın için ayrı ayrı “yayın lisansı” almaları gerekmektedir.
- Yayınları internet üzerinden kendilerine ait internet adresleri veya mobil uygulamalar üzerinden iletecek platform işletmecilerinin ise RTÜK’ten “yayın iletim yetkisi” alması gerekmektedir.
- İnternet ortamından yayın lisanslarının 10 yıl süre ile verilmesi öngörülmüştür.
- Lisans bedelleri, radyo yayını sunacaklar için 10.000 TL, televizyon yayını sunacaklar için 100.000 TL ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunacaklar için yine 100.000 TL olarak belirtilmektedir. Yayın iletim ücreti ise yıl başına 100.000 TL olarak düzenlenmiştir.
Yabancı Kuruluşlar
Başka ülkenin yargı yetki alanında bulunan ve Türkçe dilinde yayın yapmayan;
- Medya hizmet sağlayıcılarının ve
- Platform işletmecilerinin
Türkiye’de yayın yapabilmeleri için lisans ya da yetki alması gerekmekte olup, bu tip yabancı kuruluşların gerekli lisans ve yetkileri alabilmesi için Türkiye’de bir tüzel kişilik kurmaları gerekmektedir.
Yönetmelik’e Uyulmaması Halinde
- Yayın lisansı almadan veya
- Lisansı RTÜK tarafından iptal edilmesine rağmen internet üzerinden yayın hizmeti vermeye devam eden medya hizmet sağlayıcılarına,
RTÜK tarafından ihtarda bulunulacak olup, söz konusu ihtarlar RTÜK’ün internet sitesinde yayınlanacaktır. İhtar üzerine gerekli eksikliklerin tamamlanmaması halinde, RTÜK tarafından sulh ceza hakimliğine başvurularak, yayınlarla ilgili erişimin engellenmesi için karar alınacak ve izinsiz olarak yayın yapan kişi ve kurumlar hakkında suç duyurusunda bulunulacaktır.
İnternet yayın platform işletmecileri bakımından da aynı şekilde RTÜK tarafından ihtarda bulunulacak, kuruluşun yükümlülüklerin yerine getirmemesi halinde, platforma erişiminin sulh ceza hakimliği kararıyla engellemesi ve izinsiz olarak iletim yapan kişi ve kurumlar hakkında suç duyurusunda bulunulması söz konusu olacaktır.
Yetki ve Yükümlülükler
Taslak ile aynı zamanda, kapsama dâhil olan medya hizmet sağlayıcıları ve platform işletmecilerinin RTÜK’e karşı yükümlükleri ve RTÜK’ün denetim yetkileri de detaylı olarak düzenlenmektedir.
Bu kapsamda medya hizmet sağlayıcıları ve platform işletmecileri, koşullu erişim sağladığı kullanıcı sayısına ilişkin Üst Kurul tarafından istenen her türlü bilgi ve belgeyi, RTÜK’ün talebi üzerine, kuruma sunmak ile yükümlü tutulmuşlardır. Bu husus, kullanıcıların kişisel verilerinin paylaşılması anlamına geldiği gerekçesi ile büyük eleştirilere konu olmaktadır.
Cezalar
Ayrıca Taslak’ta,
- İçeriğin yayından çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının gereğini yerine getirmeyen erişim sağlayıcılar ile
- İlgili içerik ve yer sağlayıcılara
BTK tarafından idari para cezası uygulanacağı da belirtilmektedir.
Geçiş Hükümleri
Detaylı geçiş hükümleri içermekte olan Taslak, kabul edilmesini takiben, yayımı tarihinde yürürlüğe girecek olup, lisans ve iletim yetkisi dâhil geçiş işlemleri bakımından bir aylık bir süre öngörülmüştür. Bu nedenle her ne kadar Taslak yürürlüğe girmediyse de Taslak kapsamında kalan kurum ve kuruluşların bu husustaki hazırlıklarına şimdiden başlaması tavsiye edilmektedir.
Taslak’ın tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.
