12.11.2012 tarih ve 7055 Sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu (“TAPDK”) Kararı’nda (“7055 Sayılı Karar”) Değişiklik Yapılmasına Dair Kurul Kararı (“10936 Sayılı Karar”) 19 Nisan 2016 tarih ve 29689 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. 10936 Sayılı Karar ile, tütün ürünleri ve firmaları ile diğer sektörlerdeki mal, hizmet veya firmalar ve bu firmalara ait isim, marka, amblem, logo gibi unsurların ilişkilendirilebilirliği konusunda detaylı düzenlemelere gidilmiştir. Yeni Kararda ayrıca, tütün ürünleri üretici, ithalatçı ve dağıtıcı firmalarının uyması gereken kurallar ve sağlaması gereken belgeler detaylı olarak düzenlenmiş, söz konusu gerekliliklere aykırı davranılması halinde de uygulanacak yaptırımlar belirtilmiştir.
10936 Sayılı Karar ile 7055 Sayılı Kararda aşağıdaki hususlara yönelik değişiklikler öngörülmüştür:
- İlk olarak, tütün ürünleri ve firmaları ile diğer sektörlerdeki mal, hizmet veya firmalar arasında ilişkilendirilebilirlik denetiminin tespit edilmiş olan kıstasların kademeli olarak değerlendirilmesi suretiyle yapılacağı hükme bağlanmıştır.
- Bu bağlamda ilişkilendirilebilirlik denetimi yapılırken,
- öncelikle, karşılaştırılacak iki unsurun, aynı şekil ve tasarıma sahip olması veya iki unsur arasında açık ve doğrudan bir ayniyet bulunması hususları araştırılacak,
- bu kıstaslara göre karar verilemeyen hallerde, karşılaştırılacak unsurları kullananlar arasında hukuki ya da ekonomik bağlantı bulunup bulunmadığı tespit edilecek,
- yukarıda sayılan durumların hiçbirisinin gerçekleşmediği hallerde, karşılaştırılacak unsurların bir tütün ürününü veya tütün ürünü firmasını çağrıştırması veya tütün ürünü kullanımını teşvik edici nitelikte olması veya unsurlar arasında benzerlik olması araştırılacaktır.
- Öngörülen bir diğer önemli husus ise, 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkındaki Kanun’a (“4207 Sayılı Kanun”) atıfta bulunulan ve firmaların kullanacağı isim, marka, amblem, logo gibi unsurların uyması gereken kuralları belirleyen 3. maddesinin 15. fıkrasının yürürlüğe girdiği tarih olan 04.07.2012 tarihinden evvel Yeni Karar kapsamına girecek şekilde firmalarında veya ürünlerinde isim, marka, amblem, logo veya bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim ve alametleri kullanmakta olan tütün ürünleri üretici, ithalatçı ve dağıtıcı firmaları ile tütün ürünleri harici mal ve hizmet sektörlerinde yer alan firmaların da söz konusu hükümlere tabi olacağıdır.
- Tütün ürünlerini veya firmalarını çağrıştıran, bu ürün ve firmalara benzeyen veya tütün ürünü kullanımını teşvik eden unsurların değerlendirmesinde, 1 iletişim uzmanı, 1 halk sağlığı uzmanı, 1 ticaret hukuku uzmanı ile Sağlık Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Türk Patent Enstitüsü, Radyo Televizyon Üst Kurulu, TAPDK ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti temsilcilerinden olmak üzere en az dokuz kişiden oluşan bir komisyon görev alacaktır.
- Tütün ürünleri firmalarının faaliyet gösterebilmeleri için gereken belgeler tek tek sayılmış ve 4207 Sayılı Kanun’a atıfta bulunularak, söz konusu firmaların kullanacağı isim, marka, amblem, logo gibi unsurların uyması gereken kurallar belirlenmiştir.
- Firmaların, başvurularının 4207 Sayılı Kanun ve Yeni Kararda belirtilen hükümlere uygun olduğuna, aksi halde kendilerine verilen belgenin geçersiz sayılacağını kabul ettiğine dair bir taahhütname imzalamaları gerektiği öngörülmüştür.
- Uygunluk denetimi öncelikle Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından Türk Patent Enstitüsü’nün marka sorgulama sistemi ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın ticaret sicili sorgulama sistemi üzerinden gerçekleştirilecek ve tereddüt halinde yukarıda bahsi geçen komisyondan destek alınacaktır.
- Son olarak, yukarıda bahsi geçen taahhütnamenin aksi tespit edilen tütün ürünleri firmalarının taahhütnameleri iptal edilerek 4207 Sayılı Kanunun 5. Maddesinin 3. Fıkrası uyarınca 50.000 TL’den 250.000 TL’ye kadar idari para cezası uygulanacaktır.
Ayrıca, ve 4207 Sayılı Kanun ve Yeni Karar uyarınca gerekli belge ve koşulları sağlamayan firmalara da TAPDK tarafından 6 aya kadar makul bir süre verilerek ihlalin giderilmesi istenecektir. Verilen süre içerisinde ihlalin giderilmemesi halinde de yukarıda anılan para cezası uygulanacaktır.
10936 Sayılı Karar metninin tümüne bu linkten ulaşabilirsiniz.
