Sayıştay Başkanlığı’nın hazırladığı 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun (“Kamu İhale Kanunu”) 3. Maddesinin (b) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Esas ve Usuller 6 Ağustos 2015 tarihli ve 29437 sayılı Resmi Gazete’de ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın hazırladığı 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3. Maddesinin (b) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Esaslar 24 Temmuz 2015 tarihli ve 29424 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kamu İhale Kanunu’nun 3. maddesi istisnaları düzenlemektedir. Bu çerçevede, Kamu İhale Kanunu madde 3/(b) uyarınca savunma, güvenlik veya istihbarat alanları ile ilişkili olduğuna veya gizlilik içinde yürütülmesi gerektiğine ilgili bakanlık tarafından karar verilen veya mevzuatı uyarınca sözleşmenin yürütülmesi sırasında özel güvenlik tedbirleri alınması gereken veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren hallerle ilgili olan mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç Kamu İhale Kanu’na tâbi değildir. Buna ilaveten, Kamu İhale Kanunu Geçici Madde 4’te, işbu madde 3/(b)’ye ilişkin esas ve usullerin ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınmak suretiyle hazırlanacağı düzenlenmiştir.
Sayıştay Bakanlığı’nın 5391/1 sayılı Sayıştay Genel Kurul Kararı ile kabul edilen 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3. Maddesinin (b) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Esas ve Usuller (“Esas ve Usuller”) ile Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 2015/7755 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3. Maddesinin (b) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Esaslar (“Esaslar”) bu hususa ilişkin uygulamaların ayrıntılarını her iki kurum açısından belirlemektedir.
Her iki düzenleme açısından ortak nitelik taşıyan ve genel ihale prosedüründen farklılık arz eden başlıca hususlar şunlardır:
Pazarlık usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü bu Esas ve Usuller kapsamında uygulanacak ihale usulleridir. Sayıştay Başkanlığı ancak bu Esas ve Usuller kapsamında ihale edilecek mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde bu iki ihale usulünden birini seçebilir. (Madde 6) Esaslar uyarınca Gelir İdaresi Başkanlığı ancak pazarlık usulünü uygulayabilir. (Madde 6)
Ayrıca Esas ve Usuller’in 9. maddesi ve Esaslar’ın 8. maddesi altında düzenlenmiş olduğu üzere bazı hallerde ihtiyaçlar ilân yapılmaksızın idari ve teknik şartlar ile fiyat üzerinde görüşme yapılarak doğrudan temin yoluyla karşılanabilir.
Esas ve Usuller’in 33. maddesi uyarınca, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiası şikâyet başvurusu yoluyla Sayıştay Başkanlığı’na yapılır. Önemle belirtmek gerekir ki bu Esas ve Usuller kapsamında yapılan ihalelere yönelik olarak Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet başvurusunda bulunulamaz.
Bu Esas ve Usuller ile Esaslar kapsamında yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde ek sözleşme düzenlenmesi, denetim, muayene ve kabul işlemleriyle ilgili esaslar Sayıştay Başkanlığı’nca ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nca belirlenir. Bu Esas ve Usuller’de ve Esaslar’da belirtilmeyen hususlarda ise Sayıştay Başkanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı Kamu İhale Kanunu ve 4753 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile ilgili mevzuat hükümlerini uygular.
Esas ve Usuller’i içeren Sayıştay Genel Kurul Kararı’na bu linkten ve Esaslar’ı içeren Bakanlar Kurulu Kararı’na ise bu linkten ulaşabilirsiniz.