Sinema sektörünün geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için desteklenmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen Sinema Sektörünün Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik (“Kapsama İlişkin Yönetmelik”) 15 Ekim 2019 tarih ve 30919 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı. Bu yönetmeliği, 22 Ekim 2019 tarih ve 30926 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” (“Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik”) izledi.
Kapsama İlişkin Yönetmelik ile öne çıkan düzenlemeler aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
- Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yapılacak destek başvuruları, Bakanlık Genel Müdürlüğü’nce projenin özgürlüğü, kültürel, sanatsal ve estetik açıdan niteliksel değer taşıması, başvuru sahibinin varsa önceki çalışmaları ile ulusal veya uluslararası başarıları, bütçe ve finansal planı, insan onuruna ve Anayasal ilkelere uygunluk gibi ölçütler uyarınca değerlendirilecektir.
- Dizi film ile yabancı film yapım destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonu oluşturulacaktır.
- Animasyon ve belgesel film yapım, çekim sonrası, dağıtım ve tanıtım, ilk uzun metrajlı kurgu film yapım, kısa film yapım, ortak yapım, proje geliştirme, senaryo ve diyalog yazım, uzun metrajlı sinema film yapım ile yerli film gösterim olarak destek türleri sınıflandırılmaları getirilmiştir.
- İlk uzun metrajlı kurgu filmini gerçekleştirecek olan yönetmen daha önce en az iki kısa ya da bir belgesel filmin yönetmenliğini yapmış olmalıdır.
- Yabancı film yapım destek türü için destek tutarı, ülke içinde harcanan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca kabul edilen tutarın yüzde 30’unu aşamayacaktır. Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun (“Kanun”) kapsamındaki bütün destekler, geri ödemesiz olarak verilecektir.
- Kanun, yönetmelik ve destek sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya desteğin haksız alındığının tespiti hâlinde destek tutarı faiziyle birlikte geri alınacaktır.
- Destekten faydalananlar, destek alan projenin yazımı, yapımı ve yayını nedeniyle telif hakları konusunda doğacak her türlü sorunun muhatabı olarak hareket etmekle ve bu nedenle Bakanlık’ın uğrayacağı zararları karşılamakla yükümlü tutulmuştur.
Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik ile öne çıkan düzenlemeler ise aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
- Sinemalarda reklam süreleri 10 dakika ile sınırlandırıldı. Sinema seyircisinin sinemaya gitme tercihlerini etkileyen ve filmlerin tanıtımına imkân sağlayan fragmanların film öncesinde en az üç dakika gösterimi zorunlu hâle getirildi.
- Sinema salonu işletmecileri ya da sinema filmi bileti satan diğer gerçek veya tüzel kişiler, sinema filmi bileti ile birlikte başka bir ürünün satışını aynı anda yapamaz, sinema biletini başka bir ürün veya hizmetin satın alınması şartına bağlayamaz.
- Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmleri için çocukların korunması amacıyla uygulanan yaş sınıfları, çocukların fiziki ve psikolojik gelişimleri, uluslararası uygulanmalar ve uzman görüşleri çerçevesinde “Genel İzleyici, 6A, 6+, 10A, 10+, 13A, 13+, 16+ ve 18+” olarak yeniden düzenlendi.
- Sinema salonlarında ilk kez ticari dolaşıma girecek değerlendirme ve sınıflandırması yapılmış sinema filmleri, gösterime girdiği tarihten itibaren ücretli yayın yapılan kablo, uydu, karasal, internet ve diğer ortamlarda beş ay geçmeden, ücretsiz yayın yapılan uydu, karasal, internet ve diğer ortamlarda altı ay geçmeden ticari amaçla yayınlanamaz veya umuma iletilemeyeceği düzenlendi.
- Bahsi geçen hükümlerde belirtilen hususlara ilişkin denetimleri gerçekleştirmek üzere, illerde mahallin mülki idare amirince yeterli sayıda Denetim Komisyonu kurulur ve değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uymayanlar hakkında idari para cezasına hükmolunur.
15 Ekim 2019 tarihli 30919 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kapsama İlişkin Yönetmelik’in tam metnine bu bağlantıdan; 22 Ekim 2019 tarihli, 30926 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’e de bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.