Lisanssız elektrik enerjisi üretimi pazarının yapısında önemli değişiklikler meydana getiren düzenlemeler yürürlüğe girmiştir. Değişiklikler neticesinde, her bir trafo merkezinde, rüzgar ve güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesisleri için; herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye ve söz konusu gerçek veya tüzel kişinin doğrudan veya dolaylı olarak ortak olduğu tüzel kişilere ve bu kişilerin kontrolünde olan tüzel kişilere, tüketim tesisi sayısına bakılmaksızın azami 1 MW tahsis yapılabilecektir. Buna bağlı olarak, bağlı şirketler veya grup şirketlerine aynı trafo merkezinde toplam 1 MW’tan fazla kapasite tahsis edilemeyecektir. Lisanssız enerji tesislerinin geçici kabulüne kadar geçen sürede pay devirleri de kısıtlanmıştır. Ayrıca, lisanssız enerji tesislerinin bir tüketim tesisi ile ilişkilendirebilecekleri maksimum üretim tesisi kurulu gücüne de bir sınırlama getirilerek, dağıtım tesislerine satış yapılabilecek enerji oranına da bir sınırlandırılmıştır. Bağlantılar ve birleşme/bölünmelere uygulanacak yeni düzenlemelerin yanında başvuru süreçleri ile ilgili de yeni şartlar öngörülmüştür. Yönetmeliğin getirdiği bazı yeni şartlar, 23 Mart 2016 tarihinden önce Bağlantı Anlaşması Çağrı Mektubu almış kişiler için aranmayacaktır.

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”) ve Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanması Hakkındaki Tebliği Değiştirir Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”) 23 Mart 2016 tarih ve 29662 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir.

Değişiklik Yönetmeliği, 28783 sayılı ve 2 Ekim 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik’in (“Lisanssız Elektrik Yönetmeliği”) bazı hükümlerine ilişkin değişiklikler içermektedir.

Değişiklik Yönetmeliğinin getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir:

Bağlantı Usullerindeki Değişiklikler

  • İlişkili Kişiler için 1MW Ortak Güç Sınırı: Değişiklik Yönetmeliği uyarınca, lisanssız yenilenebilir enerji üretimi amacıyla herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye ve söz konusu gerçek veya tüzel kişinin doğrudan veya dolaylı olarak ortak olduğu tüzel kişilere ve bu kişilerin kontrolünde olan tüzel kişilere, tüketim tesisi sayısına bakılmaksızın her bir trafo merkezinde azami 1 MW tahsis yapılabilecektir. Buna bağlı olarak, bağlı şirketler veya grup şirketlerine aynı trafo merkezinde toplam 1 MW’tan fazla kapasite tahsis edilemeyecektir. Söz konusu tüzel kişiler doğrudan veya dolaylı ortaklık yapılarını ilgili şebeke işletmecisine (TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi) bildireceklerdir. (Lisanssız Enerji Yönetmeliği Madde 6(10))
  • Üretim Tesisinin Bağlanacağı Mevcut Şebekeye Olan Uzaklığı: Değişiklik Yönetmeliği, lisanssız projelerin şebekeye olan uzaklıkları için sınır öngörmektedir (Lisanssız Enerji Yönetmeliği Madde 6(8)):
    • Kurulu gücü azami 0,499 MW’tan fazla olan tesislerin şebekeden uzaklığı 5 km’den fazla olamaz.
    • Kurulu gücü 0,499 MW’tan fazla olan tesislerin ise şebekeden uzaklığı 10 km’den fazla olamaz.
  • Maksimum Kurulu Güç Sınırı: Değişiklik Yönetmeliği, lisanssız enerji tesislerinin bir tüketim tesisi ile ilişkilendirebilecekleri maksimum üretim tesisi kurulu gücüne de bir sınırlama getirerek, dağıtım tesislerine satış yapılabilecek enerji oranını da sınırlandırmıştır. Buna göre, rüzgar ve güneş enerjisine dayalı üretim tesisinin kurulu gücü, ilgili üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin bağlantı sözleşme gücünün 30 katından fazla olamaz. (Lisanssız Enerji Yönetmeliği Madde 6(12))

Pay Devri ve Birleşme/Bölünmelerdeki Kısıtlamalar

  • Pay devirlerindeki kısıtlamalar: Lisansız rüzgar ve güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesisleri için başvuru tarihinden, başvuruya konu üretim tesislerinin tamamının geçici kabulü yapılana kadar veraset dışında pay devri yapılamaz. Pay devri yapılması halinde ilgili tüzel kişiye ait Bağlantı Anlaşması Çağrı Mektubu iptal edilir. Bu kapsamda yapılacak pay devrinde, İlgili Şebeke İşletmecisine (TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi) pay devir işlemi gerçekleşmeden bir ay önce bilgi verilir. İlgili tüzel kişi, pay devri sonrasına ilişkin nihai ortaklık yapısını gösterir bilgi ve belgeleri İlgili Şebeke İşletmecisine, pay devir işleminden sonra en geç on işgünü içerisinde sunar. (Lisanssız Enerji Yönetmeliği Madde 31/20)
  • Birleşme/Bölünmelere Dair Kurallar: Değişiklik Yönetmeliği lisanssız üretim tesislerindeki birleşme ve bölünmeler hususunda yeni düzenlemeler getirmiştir. Lisanssız elektrik üreten tesislere sahip tüzel kişilerin gerçekleştirecekleri birleşme ve bölünmeler, ilgili üretim tesislerinin tamamının geçici kabulünün yapılmış olması kaydıyla yapılabilir.

Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin;

  • Hisselerinin tamamına sahip olduğu başka bir tüzel kişi ile kendi bünyesinde,
  • Hisselerinin tamamına sahip olduğu lisanssız üretim tesisi sahibi diğer bir tüzel kişi bünyesinde,

Tüm aktif ve pasifleri ile birlikte birleşmek istemesi halinde, ilgili üretim tesislerinin tamamının geçici kabulünün yapılmış olması kaydıyla, birleşme işlemi ilgili mevzuat kapsamında gerçekleştirilir. (Madde 31(18) ve Madde 31(19), Lisanssız Enerji Yönetmeliği).

Aynı prensip bölünmelere de uygulanacaktır. Bölünme işlemi, yalnızca söz konusu tüzel kişinin paylarının tamamına sahip olacağı tüzel kişiliklere tam veya kısmi olarak bölünmek istemesi kaydıyla gerçekleştirilecektir.

Dağıtım ve Tedarik Şirketlerine ilişkin Mülkiyet Kısıtlamaları

Değişiklik Yönetmeliği kapsamında:

a) Dağıtım ve görevli tedarik şirketlerinin doğrudan ve dolaylı ortakları ve bu kapsama giren gerçek kişilerin birinci derece akrabaları,

b) Dağıtım ve görevli tedarik şirketleri ile bu tüzel kişilerin doğrudan ve dolaylı ortaklarında istihdam edilen kişiler ve bunların birinci derece akrabaları,

c) (a) ve (b) kapsamına giren gerçek ve tüzel kişilerin kontrolünde olan tüzel kişiler,

ilgili dağıtım şirketinin dağıtım bölgesi ve ilgili dağıtım şirketinin hissedarı olduğu dağıtım bölgesinde lisanssız rüzgar ve güneş enerjisine dayalı kurulu gücü 50 kW’dan fazla lisanssız üretim faaliyetinde bulunamayacaktır.

Başvuru Prensipleri

Değişiklik Yönetmeliği, bağlantı başvurusunda gerekli belge kapsamını aşağıda yer alan belgeleri de ekleyerek genişletmiştir:

  • Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanacak teknik değerlendirme formu,
  • Koordinatlı aplikasyon krokisi,
  • Başvuruda bulunan tüzel kişinin, tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerin ortaklık yapısını ve varlığı halinde kontrol ilişkisini ortaya koyan bilgilerdir.

Ayrıca Değişiklik Tebliği ile bağlantı başvuruları sırasında şebeke işletmecilerinin Tebliğ veya Yönetmelikte yer almayan belgeleri talep etmesi yasaklanmıştır.

23 Mart 2016’dan Önce Çağrı Mektubu Sağlanmış Uygulamalar

Yönetmelikle getirilen aşağıdaki hükümler 23 Mart 2016’dan önce bağlantı çağrı mektubu temin eden lisanssız üretim başvuru sahiplerine uygulanmayacaktır:

  • İlişkili kişiler için 1 MW kapasite limiti.
  • Şebekeye olan uzaklık ile ilgili düzenlemeler.
  • Maksimum kapasite limiti ile ilgili düzenlemeler.
  • Dağıtım ve tedarik şirketlerine ilişkin mülkiyet kısıtlamaları.

Değişiklik Yönetmeliğinin tümüne bu linkten, Değişiklik Tebliğinin tümüne ise bu linkten ulaşabilirsiniz.