Rekabet Kurulu, araç lastiği sektöründeki üç önemli teşebbüsün farklı kaynaklar kullanılarak birbirleriyle bilgi değişiminde bulundukları ve rekabeti ihlal ettiklerine ilişkin 3 Ağustos 2015 tarihli başvuruyu değerlendirmiş ve bu tür faaliyetlerin rekabeti kısıtlayıcı sayılabilmesi için aranacak kriterleri belirlemiştir.
Başvuru dosyasında belirtilen üç ana lastik üreticisi tarafından çeşitli yollarla araç lastik satış adetlerinin paylaşıldığı ve fiyat artışlarının beraber görüşülerek rekabetin ihlal edildiği iddia edilmiştir.
Rekabet Kurulu, mevcut olayda yapıldığı tespit edilen bilgi değişimini (i) rakip teşebbüslerin bayileri (ii) araştırma şirketleri ve sektörel dernekler açısından iki yönden değerlendirmiştir.
Bayiler aracılığıyla yapılan bilgi değişimi kapsamında, Rekabet Kurulu, Birleşik Krallık Rekabet Temyiz Mahkemesi’nin Tesco kararında yer alan koşullara atıfta bulunmuştur. Karara göre; rekabet aşağıdaki hallerde kısıtlanmış sayılmaktadır:
- Rakip teşebbüslerin birbirlerinin pazar davranışlarını etkilemek niyetiyle geleceğe dönük fiyatlama bilgilerini ortak perakendecilerine aktarmaları,
- Perakendecilerin elde ettiği bilgileri rakip teşebbüse aktarması,
- Rakip firmaların bu bilgileri kullanarak fiyatlama politikasını belirlemesi.
Rekabet Kurumu yukarıdaki kriterler dışında, rekabetin amaç açısından kısıtlanıp kısıtlanmadığının da tespit edilmesi gerektiğine değinmiştir. Bu çerçevede ayrıca:
- bilgi değişiminin stratejik olup olmadığı ve
- farklı kanaldan yapılıp yapılamayacağı
hususlarını da değerlendirilmiştir.
Mevcut olayda, yapılan bilgi değişimi çerçevesinde bayilerin, kendileriyle paylaşılan bilgileri bir pazarlık unsuru olarak kullanarak diğer rakip teşebbüslere aktardığı anlaşılmıştır. Bu çerçevede bayilerin rekabeti amaç bakımından kısıtlamadığına kanaat getirilmiştir.
Rekabet Kurulu araştırma şirketleri ve dernekler aracılığıyla yapılan bilgi değişimi kapsamında yaptığı değerlendirmede ise; toplulaştırılmış ve geçmişe dönük verilerin toplandığı araştırmaların, amaç bakımından rekabeti sınırlamadığına karar vermiştir.
Buna karşın Rekabet Kurulu, araştırma şirketleri ve dernekler aracılığıyla yapılan bilgi değişimlerinde, taraflar arasında,
- rekabete duyarlı bilgilerin paylaşılması,
- pazarın yapısının, paylaşımın taraflarının, paylaşım sıklığının, paylaşılan bilginin pazarın ne kadarını kapsadığının ve paylaşıma katılıma ilişkin bilgilerin bilinmesi ve
- ilgili bilgi değişiminin pazarda rekabete aykırı etkilerinin gözlemlenebilmesi
hallerinde rekabetin kısıtlanmış olabileceğine kanaat getirmiştir.
Mevcut olayda, bilgi değişiminin rekabete aykırı etkileri tespit edilememiştir.
Sonuç olarak, üç önemli lastik üreticisinin:
- aralarında doğrudan rekabeti engelleme amacı taşıyan yazılı bir anlaşmanın ve yeterli delilin mevcut olmaması ve
- bilgi değişiminin dolaylı bir şekilde ve bazı bayilerce yapılan paylaşımların üretici firmalarının kontrolü dışında gerçekleşmesi
nedeniyle soruşturma açılmasına gerek olmadığına karar verilmiştir.
Rekabet Kurulu kararının tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.