Sermaye Piyasası Kurulu Yatırım Kuruluşlarının Türev ve Kaldıraçlı İşlemleri için Yeni Gereklilikler Getirdi
Sermaye Piyasası Kurulu, aracı aracı kurumlar ve portföy aracılığı faaliyeti yürüten şirketler için operasyonel ve bildirim ve kamuya açıklama konularında yeni gereklilikler getirmiştir. İlgili değişiklikler, türev işlemler ve kaldıraçlı işlemlerde pozisyon limitleri, teminatlar, raporlama ve hizmet sözleşmeleri konularını kapsamaktadır Bu kapsamda Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ III-37.1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”), 29593 sayılı ve 14 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.

Değişiklik Tebliği uyarınca Tebliğ’de yapılan önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir:

  • Yatırım ve kalkınma bankalarının türev işlemleri, belirli şartların yerine getirilmesi kaydıyla işlem aracılığı faaliyeti ve portföy aracılığı faaliyeti kapsamına sokulmuştur.
  • Kaldıraçlı işlemlerde doğabilecek zararın müşterilerin yatırdıkları teminattan fazla olmaması gerektiğine ilişkin kuralın, talebe dayalı profesyonel müşterilerin yazılı talebi halinde bu müşterilere uygulanmayacağı belirtilmiştir.
  • Aracı kurumlar tarafından gerçekleştirilen türev işlemlere, pozisyon limitlerine ve bu işlemlerin teminatlandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirilmiştir.
  • Kaldıraçlı işlemlerde kaldıraç oranının değiştirilmesine dair Sermaye Piyasası Kurulu yetkilendirilmiştir.
  • Kaldıraçlı işlemlerdeki müşteri teminatları takip edilir ve merkezi takas kuruluşlarına bildirilir.
  • Aracı kurumlar, kaldıraçlı işlemler sundukları müşterilerine söz konusu işlemler için bireysel portföy yöneticiliği veya yatırım danışmanlığı hizmeti veremezler.
  •  Aracı kurumlar, genel müşterilerden kaldıraçlı işlemlere ilişkin beyan alacaklardır.
  • Aracı kurumlar, piyasadaki özel durumları Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’ne bildirmekle yükümlüdürler.
  • Aracı kurumlar, tezgahüstü türev işlemlerde kullanılan platform, program, modül ve eklentiler hakkında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’ne bildirimde bulunurlar.
  • Kaldıraçlı alım satım işlemlerinde müşteri tarafından verilen emre ilişkin fiyat, miktar ve diğer unsurların aracı kurum tarafından değiştirilmek istenmesi halinde, müşteriden onay alınması zorunlu hale getirilmiştir.
  • Portföy aracılığı faaliyeti kapsamında müşterilere sunulacak alım satım fiyatları arasındaki farklar yatırım kuruluşları tarafından belirlenir.
  • Yatırım kuruluşları tarafından verilen alım satım fiyat teklifleri Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin belirlediği yayın kuruluşları vasıtasıyla kamuya açıklanır. Kaldıraçlı işlemlerdeki alım satım fiyat farkları Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’ne bildirilir.
  • Değişiklik Tebliği ayrıca müşterilerin elektronik emirlerinin iletilmesi şartlarına ilişkin bazı değişiklikler içermektedir.
  • Değişiklik Tebliği, yatırım danışmanlığı çerçeve sözleşmelerinde yer alması gereken zorunlu unsurları da içermektedir.

Değişiklik Tebliği’nin tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.