Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (“WIPO”), dünya çapında gerçekleştirilen 2015 yılı fikri mülkiyet faaliyetlerine ilişkin ülkesel sıralamaları içeren 2016 Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri Raporu’nu (“Rapor”) yayımladı. Rapor kapsamında patent, marka, endüstriyel tasarım ve bitki çeşitlerine ilişkin istatistiklere yer verilmiştir.
WIPO verilerine göre, küresel çapta patent başvuruları 2.9 milyona yükselmiştir. Bu alanda en güçlü büyümeyi toplam 1.010,406 adet başvuru ile Çin göstermiştir. Raporda ayrıca diğer fikri mülkiyet haklarına yönelik taleplerin de artmış olduğu belirtilmiştir. 2015 yılı marka başvurularında %15 oranında yükselme söz konusu iken endüstriyel tasarımlarda bu oran 2.3% olarak tespit edilmiştir.
Raporda yer alan Türkiye’ye ilişkin kayda değer sonuçlar da aşağıdaki gibidir:
- Türkiye küresel çapta patent başvurularında 23. sıradayken marka başvurularında 9., endüstriyel tasarım başvurularında ise 6. sırada yer almıştır.
- Türkiye, düşük ve orta gelirli ülkeler kategorisinde %14.6’lık patent başvuru oranı ile hızlı gelişen ülkeler arasında sayılmıştır.
- 2015 yılında ülke içi ve ülke dışından yapılan Türkiye menşeli başvuruların toplamı 5.841 olarak bildirilmiş, bu rakamın 1.723’ünün patent belgesi aldığı kaydedilmiştir.
- Faydalı modeller yönünden Türkiye menşeli 2015 yılı toplam başvurusu sayısı 3.583 olup bu başvurulardan 2.767’si tescil edilmiştir.
- Türkiye menşeli patent başvuruların büyük oranda ilaç sektörüne yönelik olduğu belirlenmiştir.
- Rapora göre Türkiye menşeli marka başvurularında %-1.9 oran ile azalma görülmüştür. En çok marka başvurusu gerçekleştirilen sınıfların başında ticari hizmetler gelirken bu sınıfı tarım ve araştırma – teknoloji sınıfları takip etmektedir.
- Türkiye’den ETİ Gida Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 2015 yılı dahilinde toplam 57 adet başvurusu ile Madrid Sistemi aracılığıya en çok başvuruyu gerçekleştiren başvurucular listesinde yer almıştır.
- Rapor kapsamında Türkiye menşeli 227.273 adet marka başvurusundan 192.950 adedinin tescile bağlandığı tespit edilmiştir.
- Raporda Türkiye menşeli endüstriyel tasarım başvurularının 2015 yılında 2014 yılı sonuçlarına kıyasen %6’lık oranla azaldığı belirlenmiştir. Rapora göre Türkiye’den gerçekleştirilen tasarım başvuruları mobilya ve ev eşyası tasarımları olmuştur. Her ne kadar Türkiye başvuru oranının düştüğü belirtilmekte ise de Rapor kapsamında Türkiye’nin başvuru tescili noktasında %9.5 oranında yükselişte olduğu kaydedilmiştir. Verilere göre 2015 yılında gerçekleştirilen Türkiye menşeli endüstriyel tasarım başvuru sayısı 45.852’dir.
- 2014 ve 2015 yılları arasında dünyada 15.240 adet bitki çeşidi başvurusu gerçekleştirilmiştir.Türkiye bu büyümeye 231 adet başvuru ile %14.4 oranında katkı sağlamıştır.
Rapor metninin tümüne İngilizce olarak şu linkten ulaşabilirsiniz.
