7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (“Torba Kanun”) ile 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’da (“Kanun”) değişiklik yapıldı. Değişiklikler 1 Ağustos 2019 tarihinde yürürlüğe girdi.
Bilindiği gibi, daha önceden de yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının,
- Yurt dışında geçen sigortalılık süreleri,
- Ev kadını olarak sigortalılık harici geçen süreleri ve
- Yurt dışındaki sigortalılık süreleri arasında veya sonunda, bir yıla kadar olan işsizlik sürelerini
Sosyal Güvenlik Kurumu’na (“SGK”) borçlanmaları ve Türkiye’deki emekliliklerine saydırmaları mümkündü.
Bu hususta, Torba Kanun ile düzenlenen bazı önemli noktalar aşağıdaki gibidir:
- Yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının Kanun ile öngörülen sigortalılık, aylık bağlanması gibi haklardan yararlanmak, yani yurt dışında geçirdikleri çalışma sürelerini SGK’ya borçlanarak emekliliklerine saydırmak için bundan böyle SGK’ya başvurması gerekmektedir. Kendilerine veya hak sahiplerine yurt dışında kısmi aylık bağlanmış olanların da borçlanma işlemleri SGK tarafından yapılır. Yani 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının sigortalılık işlemleri için tek yetkili kuruluş olarak SGK belirlenmiştir.
- Borçlanılacak her gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı artırılarak, günlük kazancın %45’i olarak belirlenmiştir.
- Borçlanılan süreler, herkes için kendi adına ve hakkına bağımsız çalışan kişilerin sigortalılık esasına göre (eski Bağ-Kur) değerlendirilecektir. Ayrıca, Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlanılması hâlinde sigortalılık başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geri çekilir. Türkiye’de sigortalılık yok ise sigortalılık başlangıç tarihi borçlanma tutarının tamamen ödendiği tarihten itibaren geriye dönük olarak mevcut olan borçlanılmış gün sayısı kadar geri çekilir.
- Yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının sosyal sigorta statüsüne göre ilgili kişinin kısmi sigorta aylığının tam aylığa çevrilmesini gerçekleştirecek kurum belirlenmiştir.
- Emekli Sandığı Kanunu’na tabi iştirakçi olanların aylığının hesabında derece, kademe ve ek göstergeleri gibi unsurların göz önüne alınacağını öngören madde kaldırılmıştır.
- Yurt dışında geçen sürelerini 1 Ağustos 2019 tarihinden önce borçlanma talebinde bulunanlardan tahakkuk ettirilen borçlarını yasal süresi içinde (borcun tebliğ tarihi itibariyle 3 ay) ödeyenlerin, sigortalılık statülerinin ve borç tutarının tespitinde önceki hükümler esas alınır.
19 Temmuz 2019 tarihli ve 30836 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Torba Kanun’un tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.