Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (“Kanun”) 17 Kasım 2020 tarih ve 31307 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı.
Kanun’un 1. maddesinin 1. fıkrasında kanun hükümlerinin uygulanacağı çeşitli alacaklar, idari para cezaları ve vergi cezaları düzenlenmiştir. 2. fıkrada Kanun kapsamında vergi, gümrük vergileri, beyanname ve Yİ-ÜFE aylık değişim oranlarının tanımları verilmiştir.
3. maddede Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların karşılaması gereken şartlar, hesaplanan tutarların ödeme koşulları, vadelendirmeler ve indirim oranları düzenlenmiştir.
Kanun’un 2. ve 4. maddelerinde Kanun’un yayın tarihi dahil olmak üzere yayın tarihinden itibaren tahsilinden vazgeçilen alacakları ve çeşitli alacaklara ilişkin yapılandırma hükümleri düzenlenmiştir.
Kanun’da düzenlenen önemli noktalar aşağıdaki gibidir.
Yapılandırmanın Kapsamı
Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, MTV, ÖTV, tüm idari para cezaları ile Hazine alacaklarını kapsayan borçların yapılandırılması mümkündür. Sosyal Güvenlik Kurumunca takibi yapılan 31 Ağustos 2020 tarihinden önce tespitleri yapılan ve yapılandırma son başvuru tarihine kadar kesinleşen ödemeler, Sosyal Güvenlik primi ve idari cezaları, gecikme cezaları ve faiz zamları da yapılandırmadan faydalanabilecektir. Vergi borçları ise affedilmeyecek, yapılandırılabilecektir.
ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN ESASLAR
- Yapılandırmadan faydalanmak isteyen borçluların, 31 Aralık 2020 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları şarttır.
- Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen alacaklardan 2020 yılı Ağustos ayı ve önceki aylara ilişkin olup Kanunun yayımı tarihinden önce tahakkuk ettiği hâlde Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan;
-
- Alacakların, ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanun’un yayımı tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, yapılandırmaya uygun olarak ödenmesi hâlinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının,
- Alacak asıllarının Kanunun yayımı tarihinden önce ödenmiş olmasına rağmen, fer’ilerinin Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olduğu durumlarda, aslı ödenmiş fer’i alacağın %40’ının bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde kalan %60’ının tahsilinden vazgeçilmektedir.
TAKSİTLENDİRME SEÇENEKLERİ
- Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler hâlinde ödenebilmektedir.
- Bu kapsamda hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz ve;
-
- fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilir.
- Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılır.
- Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz ve;
-
- fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50 indirim yapılır.
- Kanun kapsamında yapılandırılan idari para cezalarından %12,5 indirim yapılır.
- yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan “Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen ve bu Kanun kapsamına giren alacaklar” %25 indirim yapılır.
- Hesaplanan tutarların taksitle ödenmek istenmesi hâlinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, 12 veya 18 taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz. Tercih edilen taksit sayısına göre, ilgili borç miktarı artan bir şekilde belirlenen katsayı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.
- Hesaplanan tutarların taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar;
-
- Altı eşit taksit için 1,045,
- Dokuz eşit taksit için 1,083,
- 12 eşit taksit için 1,105,
- 18 eşit taksit için 1,15, katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.
- Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar, ilgili katsayıya göre düzeltilir
YAPILANDIRILAN BORÇLARIN ÖDENMESİ
- Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31 Ocak 2021 tarihine kadar, Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksitini 28 Şubat 2021 tarihine kadar, diğer taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami 18 eşit taksitte ödemeleri şarttır.
Yapılandırılan Borçların Ödenmemesİ
- Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır.
- Şu hallerde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir:
-
- İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi,
- Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi,
- Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi.
Halİhazırda Yapılandırılan Borçlar
11 Mayıs 2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanuna göre yapılandırılan ve bu Kanun’un yayımlandığı tarih itibarıyla anılan Kanun kapsamında ödemeleri devam eden alacaklar açısından, borçlular talep etmeleri hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilir. Bu yapılandırmada halen borcunu ödemeye devam edenler isterlerse, yeni kanun kapsamına girebileceklerdir. Böyle bir durumda yaptıkları ödemeler eski kanun çerçevesinde yararlandırılacak, kalan borç yeniden hesaplanarak bu kanuna getirilecek ve yeniden bir ödeme süresi kazanmış olacaklardır.
Kanun’un tam metnine bu bağlantıdan ulaşılabilir.
