Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği (“Yönetmelik”) 5 Kasım 2023 tarih ve 32360 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, Tarım ve Orman Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde oluşturulmuş olup, gıdalarda bulunan belirli bulaşanların maksimum limitlerini belirlemekte ve bu bulaşanlara yönelik riskin kaynağını tespit etmek, önlemek, azaltmak veya ortadan kaldırmak için gıda işletmecilerine sorumluluklar yüklemektedir.
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile, 29 Aralık 2011 tarihli Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği ise yürürlükten kaldırıldı.
Bu kapsamda Yönetmelik’te belirlenen limitleri aşan miktarda bulaşan içeren gıdalar piyasaya arz edilemeyecek, hammadde veya bileşen olarak kullanılamayacaktır.
Yönetmelik kapsamında aşağıdaki hususlarda düzenlemeler yer almaktadır:
- Azami bulaşan limitlerini aşan gıdalar ile limitlere uygun gıdalar karıştırılamayacaktır.
- Maksimum limiti belirlenmemiş kurutulmuş, seyreltilmiş, işlenmiş veya birden fazla bileşen içeren gıdalar için çeşitli işlemler ile bulaşan konsantrasyonunda ortaya çıkan değişiklikler, bileşenlerin üründeki oranları ve analitik ölçüm limiti dikkate alınacaktır.
- Sayılmış bulaşanları içeren gıdalara, kasten kimyasal işlemlerle detoksifikasyon yapılamayacaktır.
- Fiziksel işlemlere tabi tutulan gıdalar, belirlenen maksimum limitlere uygun olmak zorundadır; bu ürünlerin son tüketiciye arz edilmemesi veya gıda bileşeni olarak kullanılmaması durumunda, kullanım amacını belirten bir etiketleme yapılması zorunlu olacaktır ve sevkiyat/parti tanımlama kodu her ambalajın etiketinde yer alacaktır.
- Fiziksel işlemler sonrasında belirlenen maksimum limitlere uygun olan gıdalardan zararlı kalıntı içerenler son tüketiciye arz edilemeyecektir.
- Fındık, yerfıstığı ve diğer yağlı tohumların ambalajlarında kullanım amacını belirten bir ibare bulunacaktır. Kullanım amacı belirtilmeyen durumlarda, ürünler maksimum limitlere tabi olacaktır.
- Rafine bitkisel yağ üretiminde kullanılacak ürünler için maksimum limitlerin uygulanması ile ilgili olarak istisna sadece kullanım amacını gösteren etiketlerin varlığı halinde uygulanabilecektir.
- Gıda işletmecileri, Yönetmelik kapsamında maksimum bulaşan limiti belirlenmemiş gıdalar için risk kaynağının belirlenmesi, önlenmesi, azaltılması veya ortadan kaldırılması çalışmalarını yapmak ve gerekli düzeltici tedbirleri almakla yükümlü olacaktır.
Yönetmeliğin yayım tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri tarafından 31 Aralık 2023 tarihinden önce piyasaya arz edilen ürünler, 31 Aralık 2024 tarihine kadar piyasada bulunabilecektir.
5 Kasım 2023 tarih ve 32360 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin tam metnine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
