Türkiye’de kamulaştırma gereksinim ve prosedürleri, kamulaştırmaya müsait taşınmazların kapsamını genişletecek, taşınmaz kamulaştırma antlaşmalarının içeriğine yönelik gereksinimleri ise daraltacak şekilde tadil edildi. Yapılan değişiklikler ile kamu tüzel kişilerine ve kamu kurumlarına ait taşınmaz mallar ile kaynak ve irtifak hakları, İç İşleri Bakanlığı’nın güvenlik gerekçesi ile ihtiyaç duyması halinde kamulaştırmaya açık hale getirildi.
6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 7 Eylül 2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı (“Değişiklik Kanunu”).
Değişiklik Kanunu ile yapılan değişikliklerden öne çıkanlar aşağıdaki gibidir:
- Kamu tüzelkişilerinin ve kurumlarının sahip oldukları taşınmaz mal, kaynak ve irtifak hakları Değişiklik Kanunu ile birlikte İçişleri Bakanlığı’nın güvenlik gerekçesiyle ihtiyaç duyması halinde kamulaştırılabilir hale gelmiştir.
- Değişiklik Kanunundan önce kamulaştırma bedeli idare tarafından malikin tapuda ferağ vermesi üzerine ödenmekteyken, Değişiklik Kanunu ile birlikte ödeme, anlaşma tutanağı ve taşınmazın takyidatlardan ari olduğunu bildirir yazıya istinaden taşınmazın idare adına tescil veya terkini üzerine yapılacaktır.
- Kamulaştırmaya konu taşınmaz mal için düzenlenen anlaşma tutanağı bundan böyle aşağıdakileri içerecektir:
- Malikin kimlik bilgileri ve ve tescil veya terkine ilişkin kabul beyanları
- Malikin ferağ beyanı.
- Kamulaştırmaya konu taşınmaz mal için düzenlenen anlaşma tutanağı, tapuda yapılacak tescilin hukuki sebebi sayılacaktır.
- Üzerindeki tasarruf imkânı uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmi kurumlara ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde kısıtlanmış olan taşınmazlar hakkında:
- İmar programları ve uygulamaları geliştirilerek beş sene içerisinde (hesap yeni imar planının yürürlüğe girmesinden başlayarak yapılır) taşınmazlar kamulaştırılır yahut;
- Kısıtlılığı ortadan kaldıracak şekilde gerekli imar değişiklikleri yapılır.
İdare tarafından bu işlemlerden hiçbirinin yapılmaması halinde bu durum kamulaştırmadan sorumlu idare aleyhine davaya konu edilebilir.
- Bundan böyle taşınmazın değeri tapu müdürlüğündeki tescil tarihi esas alınarak tespit edilecektir. Bu kıymet biçme yaklaşımı 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ile 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun’a göre yapılan imar uygulamalarından doğan alacak ve bedel artırımı davalarında da uygulanacaktır.
İlgili Kanunun tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.