Rekabet ihlallerinde uzlaşmaya yönelik ikincil mevzuat olan Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasına Yönelik Soruşturmalarda Uygulanabilecek Uzlaşma Usulüne İlişkin Yönetmelik (“Uzlaşma Yönetmeliği”) 15 Temmuz 2021 tarihli ve 31542 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) 43. maddesi uyarınca, Kanun’un 4. ve 6. maddelerine yönelik ihlaller dolayısıyla açılan soruşturmalarda soruşturma tarafı teşebbüsler ile Rekabet Kurumu (“Kurum”) arasında uzlaşma yapılması mümkündür. Uzlaşmaya ilişkin usul ve esaslar Uzlaşma Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
Uzlaşma Süreci
Rekabet Kurulu (“Kurul”) soruşturmanın başlamasından sonra, soruşturma taraflarının talebi üzerine veya re’sen uzlaşma sürecini başlatabilir. (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 4/1)
Kurul, uzlaşma sürecinin başlatılmasında, soruşturma sürecinin hızlı ve erken bitirilmesinden doğacak usulü faydaları ve ihlalin varlığına veya kapsamına ilişkin görüş farklılıklarını dikkate alır. Bu bağlamda Kurul aşağıdaki hususları göz önünde bulundurabilir:
- Soruşturma taraflarının sayısı,
- Soruşturma taraflarının önemli bir kısmının uzlaşmaya başvurup başvurmadığı,
- İhlalin kapsamı ile delillerin niteliği,
- Soruşturma taraflarıyla ihlalin varlığına ve kapsamına ilişkin ortak bir kanaate ulaşmanın mümkün olup olmadığı. (Uzlaşma Yönetmeliği, M-madde 4/2)
Kurul’un, ihlalin varlığı ile kapsamını kabul eden soruşturma tarafları ile soruşturma raporunun tebliğine kadar uzlaşması mümkündür. (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 4/3)
Uzlaşma Sürecinin Sonlandırılması
Kurul, aşağıdaki durumlarda uzlaşma nihai kararına kadar uzlaşma sürecinin tarafların tamamı veya bir kısmı için sona erdirilmesine karar verebilir:
- Yürütülmekte olan uzlaşma sürecinden beklenen usulü faydanın sağlanamayacağının veya soruşturma taraflarıyla ihlalin varlığına ve kapsamına ilişkin ortak bir kanaate ulaşmanın mümkün olmadığının anlaşılması,
- Delillerin karartılması tehlikesinin bulunması,
- Uzlaşma görüşmeleri içeriğine yönelik ve uzlaşma görüşmeleri kapsamındaki gizlilik yükümlülüğünün yerine getirilmemesi (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 4/6).
Uzlaşma Sürecine İlişkin Prosedür
Soruşturma tarafları uzlaşma taleplerini yazılı olarak Kurum’a iletir. Kurul, Uzlaşma Yönetmeliği madde 4(2)’deki unsurları dikkate alarak bu talebi;
- kabul edebilir,
- reddedebilir,
- veya varsa diğer tarafların da uzlaşma görüşmelerine davet edilmesine karar verebilir (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 5/1)
Ayrıca tarafların uzlaşma talebinde bulundukları aşamada isnat edilen ihlalin niteliğinin ve kapsamının ortaya konulması için daha detaylı araştırmaya ihtiyaç duyulması hâlinde, Kurul bu kararı erteleyebilir (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 5/2).
Kurul, uzlaşma sürecini resen başlattığı durumlarda soruşturma taraflarını uzlaşma görüşmelerine davet eder. Tarafları, bu davetin tebliğinden itibaren 15 gün içinde uzlaşma görüşmelerine başlamak isteyip istemediklerini Kurum’a yazılı olarak bildirir. Bu süre geçtikten sonra yapılan bildirimler dikkate alınmaz (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 5/3).
Uzlaşma görüşmelerine başlanmış olması, uzlaşma taraflarının kendileri hakkında isnat edilen ihlali kabul ettikleri anlamına gelmez. Uzlaşma tarafları, uzlaşma metninin sunulmasına kadar uzlaşma sürecinden çekilebilir (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 6/2).
Uzlaşma görüşmelerinde taraflar aşağıdaki konularda bilgi edinebilir:
- ilgili taraf hakkında ileri sürülen iddiaların içeriği,
- isnat edilen ihlalin niteliği ve kapsamı,
- taraf hakkındaki ihlal isnadına dayanak teşkil eden başlıca deliller,
- idari para cezalarına uygulanabilecek muhtemel indirim oranı,
- muhtemel idari para cezası aralığı (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 6/5)
Uzlaşma görüşmeleri, görüşmelere katılanlarca mutabık kalınan bir tutanak ile kayıt altına alınır. Bu tutanak Kurum içi yazışma olarak saklanır (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 6/4).
Uzlaşma Ara Kararı
Kurul, uzlaşma görüşmelerinin tamamlanmasını takiben sürece ilişkin ara kararını verir. Kararda aşağıdaki hususlar yer alır:
- İsnat edilen ihlalin niteliği ve kapsamı,
- Hesaplanan azami idari para cezası oranı,
- Uzlaşma usulü sonucunda uygulanacak indirim oranı,
- Varsa, aktif iş birliği kapsamında uygulanacak indirim oranı,
- Verilecek azami idari para cezası oranı ve miktarı,
- Uzlaşma metninin Kuruma gönderilmesi için verilecek ve 15 günü aşmayacak kesin süre,
- Uzlaşma metninin süresi içinde gönderilmemesi hâlinde, Kurulun ara kararda yer verilen hususlarla bağlı olmayacağı (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 7/1).
Ceza İndirim Oranları
Uzlaşma usulü sonucunda idari para cezasında %10’dan %25’e kadar indirim uygulanabilir (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 4/4).
Hesaplanan azami idari para cezasının teşebbüs ile teşebbüs birlikleri veya bu birliklerin üyelerinin (i) uzlaşma nihai kararından bir önceki mali yıl sonunda oluşan veya (ii) bunun hesaplanması mümkün olmazsa uzlaşma nihai kararı tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan; ve Kurul tarafından saptanacak olan yıllık gayri safi gelirlerinin %10’unu aşması hâlinde, bu oranı aşan para cezaları, ceza verilecek teşebbüs ile teşebbüs birlikleri veya bu birliklerin üyelerinin yıllık gayri safi gelirlerinin %10’una indirilir ve uzlaşma indirimi bu miktar üzerinden uygulanır (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 7/2).
Uzlaşma süreci ile birlikte pişmanlık başvurusunun da bulunması hâlinde, aktif iş birliği düzenlemeleri kapsamında belirlenen indirim oranı ile uzlaşma için belirlenen indirim oranı toplanarak birlikte uygulanır (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 7/3).
Uzlaşma Metni
Uzlaşma tarafı, uzlaşma ara kararında bildirilen hususları kabul etmesi hâlinde, aşağıdaki unsurları içeren bir uzlaşma metnini sunar:
- Uzlaşma tarafının ihlalin varlığını ve kapsamını kabul ettiğine dair açık beyanı,
- Kurul’un uzlaşma tarafına ihlal nedeniyle verebileceği azami idari para cezası oranı ve miktarı ile tarafın uzlaşma usulü çerçevesinde bu ceza oranını ve miktarını kabul ettiği,
- Uzlaşma tarafının hakkındaki iddialar konusunda yeterli derecede bilgilendirildiği ve kendi görüşlerini ve açıklamalarını aktarmak için tarafa yeterli imkân tanındığı,
- İdari para cezasının ve uzlaşma metninde yer alan hususların uzlaşma tarafınca dava konusu yapılamayacağı (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 8/1).
Sunulan uzlaşma metninde eksikliklerin bulunması hâlinde Kurul, bir defaya mahsus olmak üzere 7 gün içinde bu eksikliklerin giderilmesini, aksi takdirde sürecin uzlaşma ile sonuçlanmamış sayılacağını taraflara bildirir (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 8/3).
Uzlaşma Nihai Kararı
Uzlaşma metninin Kurum kayıtlarına girmesinden itibaren 15 gün içinde, Kurul tarafından ihlal tespitinin ve idari para cezasının yer aldığı bir nihai kararla ilgili taraf bakımından soruşturma sonlandırılır. (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 9/1).
Uzlaşma nihai kararında aşağıdaki hususlara yer verilir:
- Uzlaşma tarafı hakkında ileri sürülen iddiaların içeriği,
- İhlalin niteliği ve kapsamı,
- Uzlaşma tarafı hakkında ihlal tespitine dayanak teşkil eden deliller,
- Uzlaşma usulüne göre uzlaşma tarafına uygulanan indirim oranı ve verilen idari para cezası,
- Uzlaşma tarafının ihlalin varlığını ve idari para cezasını kabul ettiği (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 9/2)
Soruşturmanın en az bir teşebbüs veya teşebbüs birliği bakımından devam ettiği hâllerde, gerekçeli uzlaşma nihai kararı, soruşturma sonunda verilecek nihai kararın alınmasından önce uzlaşma tarafına tebliğ edilmez (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 9/3)
Sürecin Uzlaşma ile Sonuçlanmaması
Aşağıdaki durumlarda, ilgili taraf bakımından sürecin uzlaşma ile sonuçlanmadığı kabul edilerek olağan soruşturma usulü takip edilir:
- Uzlaşma tarafının uzlaşma metnini süresi içinde göndermemesi,
- Gönderilen uzlaşma metninde bulunan eksikliklerin süresi içinde giderilmemesi,
- Kurul’un Uzlaşma Yönetmeliği madde 4/6 kapsamında uzlaşma sürecinin sona erdirilmesine karar vermesi
- veya uzlaşma tarafının Uzlaşma Yönetmeliği Madde 6/2 doğrultusunda uzlaşma sürecinden çekilmesi (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 11/1).
Kurul’un, uzlaşma sürecinin sona erdirilmesine veya uzlaşma talebinin reddedilmesine ilişkin olarak aldığı kararın gerekçesine nihai kararda yer verilir (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 11/2).
Sürecin uzlaşma ile sonuçlanmaması, Kurul’un gönderdiği uzlaşma davetinin kabul edilmemesi veya süresi içerisinde bu davete cevap verilmemesi hâllerinde tekrar uzlaşma talebinde bulunulamaz (Uzlaşma Yönetmeliği, madde 11/3).
Uzlaşma Yönetmeliği’nin tam metnine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
