Anayasa Mahkemesi’nin 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (“Elektrik Piyasası Kanunu”) Geçici Madde 8 ve Geçici Madde 14’ü iptal ettiği kararının gerekçeli tam metni yayımlanmıştır. Söz konusu maddeler Anayasa Mahkemesi’nin 22 Mayıs 2014 tarihli (2013/65 E., 2014/93 K.) kararıyla iptal edilmiştir. Ancak iptal kararının gerekçeli tam metni 24 Haziran 2015 tarihli 29296 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Anayasa Mahkemesi, Elektrik Piyasası Kanunu’ndaki Geçici Madde 8’in Anayasa’nın 2., 5. ve 56. maddelerini ihlal ettiğine karar vermiştir. Ayrıca, Geçici Madde 14’ü de Anayasa’nın 2. ve 138. maddelerine aykırı bulmuştur.
İptal edilen Geçici Madde 8 uyarınca; Elektrik Üretim Anonim Şirketi (“EÜAŞ”) veya EÜAŞ’ın bağlı ortaklıkları, iştirakleri, işletmeleri ve işletme birimlerine (sahip oldukları varlıklarla birlikte) ve 4046 sayılı Kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim şirketlerine, çevresel uyum gereksinimlerine yönelik belirli yatırımları gerçekleştirmeleri ve çevre mevzuatı uyarınca gerekli izinleri almaları amacıyla 31 Aralık 2018 tarihine kadar süre tanınmaktaydı. Maddede tanınan sürenin, söz konusu şirketlerin özelleştirilmesi hâlinde de geçerli olacağı düzenlenmekteydi. Bu süre içinde, şartları sağlayan şirketlerin elektrik üretim faaliyetleri durdurulmayacak ve bu nedenle idari para cezası uygulanmayacaktı. Geçici Madde kapsamında, söz konusu sürenin Bakanlar Kurulu kararı ile uzatılabileceği öngörülmekteydi.
Anayasa Mahkemesi söz konusu kararında, Geçici Madde 8’in devletin elektrik üretim faaliyetlerinin çevre mevzuatına uyumlu olup olmadığına ilişkin denetim ve gözetim faaliyetleri yürütmesini engellediğini ve bu nedenle, ilgili maddenin elektrik üretim faaliyetleri bakımından denetimsiz bir alan oluşturduğunu ve devletin gözetim ve denetim görevini yerine getirmesini engellediğini ifade etmiştir. Anayasa Mahkemesi, EÜAŞ’a bağlı santraller ile özelleştirilen santralleri çevre mevzuatının kapsamı dışında bırakması nedeniyle Geçici Madde 8’in sürdürülebilir çevre ilkesine aykırı olduğuna ve ölçülülük ilkesini ihlâl ettiğine karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi’nin Geçici Madde 8’e ilişkin iptal kararı, kararın tam metninin Resmi Gazete’de yayımlandığı 24 Haziran 2015 tarihinden itibaren altı ay içinde yürürlüğe girecektir.
Elektrik Piyasası Kanunu’ndaki Geçici Madde 14; söz konusu maddenin yürürlük tarihinden önce geçerli bir üretim lisansına dayanarak santral inşasına başlamış, ancak lisansları herhangi bir sebeple iptal edilmiş yahut durdurulmuş olan lisans sahiplerine söz konusu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde yeni lisans verilmesini düzenlemekteydi. Geçici Madde, Enerji Piyasası Kurumu’na başvuru yapılması üzerine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından üretim tesisi yatırımının geri dönülemez bir noktaya geldiğinin tespit edilmesi ve kamu yararı görülmesi şartıyla yeni lisansların verileceğini öngörmekteydi. Anayasa Mahkemesi, yargı kararlarının idare tarafından derhal yerine getirilmesi ilkesine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle Geçici Madde 14’ü iptal etmiştir.
Bu linke tıklayarak Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararının tam metnine ulaşabilirsiniz.
