Mal, Hak veya Alacağın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi Üzerinden Sorgulanması Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 22 Ocak 2022 tarihli ve 31727 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girdi. Yönetmelik ile icra takiplerinin alacaklıları tarafından Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (“UYAP”) üzerinden borçluların mal, hak ve alacaklarına yönelik sorgulama yapılması bakımından uygulanacak usul ve esaslara açıklık getirildi.
28 Temmuz 2020 tarihli ve 31199 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7251 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile, alacaklılara UYAP üzerinden borçluların mal, hak ve alacaklarını sorgulama hakkı getirilmişti. Bu doğrultuda yayımlanan Yönetmelik’te öne çıkan düzenlemeler aşağıda özetlenmektedir:
Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra, ilgili icra dosyasının alacaklısı, borçlunun mal, hak ve alacaklarını kamu kurumları, finans kuruluşları, kredi kuruluşları ve benzer nitelikte kuruluşların veri tabanından sorgulayabilecektir.
Sorgulama, halihazırda UYAP’ta ilgili icra dosyasına vekil olarak kayıtlı avukatlar tarafından yapılabilmekte olup, sistem altyapısı oluşturulduğu takdirde ise gerçek veya tüzel kişi alacaklılar tarafından da yapılabilecektir.
Yönetmelik’te yer verilen sorgulama çeşitleri şunlardır:
- Borçlu adına kayıtlı araç olup olmadığı, araç sicillerini tutan kurumların veri tabanından sorgulanabilir.
- Borçluya ait mükellef bilgileri ile borçlunun mal, hak ve alacağına ilişkin diğer bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı veri tabanından sorgulanabilir.
- Borçlunun alacaklı olarak kayıtlı olduğu icra dosyaları UYAP veri tabanından sorgulanabilir.
- Borçlunun mal, hak ve alacaklarının olup olmadığı, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların veri tabanından sorgulanabilir.
- Borçlunun posta çeki hesabı bulunup bulunmadığı, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi veri tabanından sorgulanabilir.
- Borçlunun hak, alacak veya sosyal güvenlik kayıtları, Sosyal Güvenlik Kurumu veri tabanından sorgulanabilir.
- Borçlu adına kayıtlı taşınmazlar, taşınmaz sicil kayıtlarını tutan kurumların veri tabanından sorgulanabilir.
- Bunların dışında mal, hak veya alacak kaydı tutan başka kuruluşlar ile UYAP entegrasyonu sağlanması hâlinde, bu kuruluşların veri tabanlarında da sorgulama yapılabilecektir.
Yukarıda yer verilen bilgiler 0,50 Türk Lirası karşılığında sorgulanabilecektir. Alacaklının bir gün içinde aynı dosya üzerinden beş kez yapacağı sorgudan da ücret alınmayacaktır. Ücret her yıl yeniden değerleme oranında artırılacaktır. Adalet Bakanlığı bu ücreti beş katına kadar artırmaya ve azaltmaya, ayrıca gün ve dosya esaslı olmak üzere belirli sayıdaki sorgulamayı ücretsiz kılmaya yetkilidir.
Yönetmelik’in tam metnine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
