Türkiye’nin 1991 yılında taraf olduğu Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü (“Protokol”) ile kontrol altına alınan maddelerin kullanılmasına ve sonlandırılmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmişdi. Kontrol altına alınan maddeler yeniden dolumu yapılabilir kaplarda ithalatının önü açılarak tek kullanımlık basınçlı kaplar içerisinde ithali yasaklanmıştır. Uçaklarda yangın söndürücü olarak kullanılan Halon gazına kullanım istisnaları getirilerek soğutma ve iklimlendirme cihazlarında kullanılan Klorodiflorometan maddesinin ithalatı istisna olarak serbest bırakılmıştır.
Protokol, Ozon tabakasını incelten maddelerin üretim ve tüketimini azaltarak atmosfere verdiği zararları en aza indirme ve Ozon tabakasını koruma amacı ile hazırlanmıştır.
Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Yönetmelik (“Yönetmelik”), 7 Nisan 2017 tarihli 30031 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yayın tarihinde yürürlüğe girdi.
Söz konusu yönetmelikle getirilen önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir:
- Uçaklarda yangın söndürücü olarak kullanılan ve kullanımı yasaklanan halon gazına ilgili Avrupa Birliği mevzuatına uygun olarak kullanım istisnaları getirilmiştir.
- Soğutma ve iklimlendirme cihazlarında kullanılan ve 2015 yılı itibariyle ithalatı yasaklanan klorodiflorometan (HCFC-22) maddesinin piyasada bulunan ekipmanların servis işlemlerinde kullanımı için ithalatı istisna olarak serbest bırakılmıştır.
- Kontrol altına alınan maddelerin tek kullanımlık basınçlı kaplar içerisinde ithali yasaklanarak yeniden dolumu yapılabilir kaplarda ithalatının önü açılmış ve aynı zamanda bertarafı zor bir atık türünün azaltılması hedeflenmiştir.
- Hidrokloroflorokarbonlar dışında kalan tüm kontrol altına alınan maddelerin laboratuvar ve tahlil amaçlı kullanımı için istisnalar verilmiştir.
Yönetmelik’in tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.
