Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu, vergi idaresince gerçekleştirilen re’sen cezalı katma değer vergisi tarhiyatına karşı mükelleflerce açılan davalar kapsamında, defter ve belgelerin vergi incelemesinde ibraz edilmemesi durumlarında yapılan tarhiyatlar ve kesilen cezalara ilişkin uygulama birliği sağlamak üzere karar verdi.
Danıştay, mücbir sebep hâli nedeniyle defter ve belgelerin ibraz edilmemesi ile ilgili olarak;
- Mükelleflerin defter ve belgelerini ibraz ödevini yerine getirmelerinin beklenemeyeceğine,
- İndirim konusu yapılan vergilerin alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olmasını kanıtlama yükümlülüğünün bulunmadığına,
- Bu nedenle de ibraz ödevinin yerine getirilmediğinden bahisle yapılan tarhiyatın hukuka aykırı olduğuna
karar vermiştir.
Bu kapsamda ayrıca, mücbir sebep hâlinin varlığının ispatının mutlak bir şekil şartına bağlanmadığı belirtilmiştir. Bu durumun olayın özelliğine göre ticaret mahkemelerinden alınacak zayi belgesiyle ispat edilebileceği gibi, ilgili resmi makamlardan alınan ve hukuken itibar edilebilir nitelikteki belgelerle de ispat edilebileceğinin altı çizilmiştir.
Danıştay, defter ve belgelerin mücbir sebep hâli olmaksızın incelemeye ibraz edilmemesi durumuna ilişkin olarak ise; ilgili mükellefler adına yapılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davalarda davacılar tarafından, vergilendirme dönemine ilişkin yasal defterler ve belgelerin mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi hâlinde;
- Bu defter ve belgelerin davacıdan istenmesine,
- Defterlerdeki kayıtların incelenmesine,
- Kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi idaresinin görüşü ve saptamalarının da alınarak hukuki değerlendirme yapılmasına
karar vermiştir.
30842 sayılı 25 Temmuz 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2013/3 Esas ve 2019/1 Karar sayılı kararın tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.