Film gösterim hizmetleri pazarında gerçekleşen AFM ve MARS birleşmesi kapsamında yerine getirilen taahhütler akabinde pazarın üretim, dağıtım ve gösterim gibi çeşitli seviyelerindeki rekabet şartlarında oluşabilecek değişiklikleri tespit etmek amacıyla hazırlanan “Rekabet Kurumu Sinema Hizmetleri Sektör Raporu” yayımlanmıştır.
Rapor dört bölümden oluşmaktadır:
- Sinema sektörüne ilişkin genel bilgiler
- Türkiye’de sektörü şekillendiren dijital dönüşüm süreci
- Sinema sektörü ile ilgili olarak AB, ABD ve Türkiye’de alınmış kararlar
- MARS/AFM birleşmesi sonrasında sektörün durumu
Sinema sektörüne ilişkin genel bilgilerin verildiği ilk bölümde sırasıyla yapım, dağıtım ve gösterim pazarlarına ilişkin tespitlerde bulunulmuştur. Bu kapsamda Türkiye’de sinema sektörünün üretim zincirini oluşturan aşamaların herhangi birinde, zorunlu fiyat uygulamaları ve miktar kısıtlamaları gibi sektörün yapısını doğrudan etkileyecek bir düzenleme bulunmamaktadır.
Gösterim pazarına ilişkin olarak 2000’li yıllar ile birlikte sinema salonlarının AVM’lere kaymış olması ve Türkiye’de bulunan sinema salonlarının %71’inin AVM’lerde yer alması dikkat çekmekte olup; rekabet hukuku açısından yapılan incelemeler bakımından da önem arz etmektedir.
İkinci bölümde film kopyalarının, 35 mm film kopyalarından dijital kopyalara dönüştürülmesi ve dijital dönüşüm süreci incelenmektedir. Bu sürecin bir unsuru olarak sanal baskı bedeli (Virtual Print Fee) sistemi incelenmiş olup; sistemin Türkiye’deki pazara etkisi irdelenmiştir.
Üçüncü bölümde sektöre ilişkin öne çıkan ABD, AB ve Türkiye’deki mahkeme kararları incelenmiştir. Raporda özellikle ABD’den Paramount Pictures kararı, Avrupa’da İngiliz mahkemelerinin devralmaları inceleyen kararları ve Türkiye’de Warner Bros.-2 kararı ile MARS/AFM kararı ele alınmıştır.
Son bölümde AFM/MARS kararı değerlendirilmiş olup; karar sonrasındaki mevcut duruma ilişkin tespitler yapılmıştır. Gösterim pazarındaki büyümenin, AVM pazarındaki büyümeye paralel olduğu gözlemlenmiştir. Karar sonrasında tespit edilebilen yeni 61 AVM projesinin 33’ünde sinema işletmesinin MARS tarafından alındığı görülmüştür.
MARS, 2014 yılının sonu itibariyle yapım, dağıtım ve gösterim faaliyetlerine başlamış olup; dikey bütünleşik hale gelmiştir. Bu durumun piyasa aktörlerinde yarattığı endişeler, Rekabet Kurumu’nun yakın tarihli kararında, MARS’ın dikey bütünleşik yapısıyla bağlantılı olarak rekabeti sınırlayıcı eylemlerde bulunduğuna dair herhangi bir bilgi ya da belgeye ulaşılamaması sebebiyle bertaraf edilmiştir.
Raporun tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.