7418 Sayılı Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”), 18 Ekim 2022 tarihli ve 31978 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı.
Kanun esaslı olarak 5187 sayılı Basın Kanunu (“Basın Kanunu”), 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun (“195 sayılı Kanun”) ve 5237 sayılı Ceza Kanunu’na (“Ceza Kanunu”) dair düzenlemeler içermektedir.
Basın İlan Kurumu’nun işleyişine ve eklenen yükümlülüklere ilişkin olan madde 20, 21, 22, 25, 26, 27 ve 28(a) ve 28(b) haricindeki maddeler yayımlandığı günden itibaren yürürlüğe girmiştir. Bahsi geçen maddeler ise 1 Nisan 2023’te yürürlüğe girecektir.
Kanun’da düzenlenen Basın Kanunu özelindeki değişiklikler aşağıdaki şekildedir:
- Basın Kanunu’nun kapsam maddesine internet haber siteleri eklenmiş olup; süreli yayınlar kapsamına alınmıştır.
- İnternet haber sitelerinin ana sayfasında yer alması gereken bilgilerin kapsamı genişletilmiş ve bu kapsama faaliyet gösterilen yerin adresi, ticari unvan, elektronik posta adresi gibi detaylı bilgiler eklenmiştir. Bu bilgilerin ayrıca “İletişim” başlığı altında da bulundurulması elzem hâle getirilmiştir. İşbu yükümlülüğe uymama cezası 500 TL’den 20.000 TL’ye kadar para cezası olarak düzenlenmiştir. Ek olarak, internet haber sitelerinde bir içeriğin ilk kez sunulmaya başlandığı tarih ile sonraki güncelleme tarihlerinin, her erişildiğinde değişmeyecek şekilde içeriğin üzerinde belirtilmesi zorunlu kılınmıştır.
- Basımcılar, bastıkları her türlü yayını dağıtım veya yayımın yapıldığı gün mahallin Cumhuriyet Başsavcılığı’na (“Savcılık”) teslim etmekle yükümlü kılınmıştır. Bu yükümlülüğe ek olarak, internet haber sitesinde yayınlanan içerikleri, gerektiğinde talep eden Savcılık’a teslim edilmek üzere iki yıl muhafaza etme yükümlülüğü eklenmiştir. Ayrıca, yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi hâlinde, bu işlemlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zorunlu tutulacaktır. İşbu muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu müdürü, 300 TL’den 1000 TL’ye kadar para cezasıyla cezalandırılacaktır.
- Basın Kanunu kapsamındaki süreli yayınlarda sorumlu müdürün düzeltme ve cevap yükümlülüğüne paralel şekilde, sorumlu müdürün internet haber sitelerinde zarar gören kişinin düzeltme ve cevap yazısını hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde yayımlaması zorunlu tutulmuştur. Bu yazı, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL bağlantısı sağlanmak suretiyle, aynı puntolarla ve aynı şekilde yayınlanacaktır. İşbu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde ise hakimin, masrafları yayın sahibi tarafından karşılanmak üzere, bu yazının iki internet haber sitesi ile tirajı 100.000’in üzerinde olan iki gazetede ilan şeklinde yayımlanmasına karar vermesi söz konusu olacaktır.
- Cinsel saldırı, cinayet ve intihar olayları hakkında, haber vermenin sınırlarını aşan ve okuyucuyu bu tür fiillere özendirebilecek nitelikte olan yayımların kapsamına internet haber siteleri de eklenmiştir. İnternet haber sitelerine bu kapsamda verilecek cezanın alt sınırı 10.000 TL, üst sınırı ise 20.000 TL olarak düzenlendi.
- İnternet haber siteleri yoluyla işlenen veya Basın Kanunu’nda öngörülen diğer suçlarla ilgili ceza davalarının 4 ay içinde açılması zorunlu tutulmuştur.
- Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyet gösteren internet haber siteleri, Kanun’un yürürlük tarihinden itibaren 3 ay içinde bu Kanun’da öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır. Önceden alınmış basın kartları, Basın Kanunu’na Kanun ile eklenen şartları taşımaları durumunda, geçerliliğini korumaya devam edecektir.
- İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların taşıması gereken vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayına ilişkin usul ve esasların, Kanun’un yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içerisinde Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nun çıkaracağı yönetmelikle belirleneceği düzenlenmiştir.
- Türk Ceza Kanunu’nda Kamu Barışına Karşı Suçlar bölümüne 217/A maddesi ile “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu” eklendi. Ekleme ile, sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacaktır.
Kanun ile ilgili detaylara bu bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
